FAQ – Maiz egindako galderak

Zer dela-eta du hainbesteko garrantzia energiaren sorkuntza banatuko egitasmo herritarretan parte-hartzeak?

Izan ere, energia kudeatzeko eredua aldatu nahi da eta aipatu aldaketaren oinarria hauxe da: sorkuntza guneak kontsumo guneetatik ahalik eta gertuen egotea. Horretaz gain, sorkuntza gune horiek ahalik eta pertsona gehienen eskutan behar dute egon, euren kudeaketa modu kolektiboan egin dadin, kontuan hartuta bideragarritasun teknikoa, finantzarioa, etikoa, soziala eta parte hartzailea eta ez interes espekulatiboak, merkantilistak eta indibidualak dituen kudeaketa mota.

Bazkide egin naiteke kontsumitzaile izan gabe? Zergatik egin behar dut Goiener-eko bazkidetza?

Ezinezkoa da Nafarkoop Energia-n ekarpen ekonomikoak egitea Goiener S.Coop.-eko bazkide izan gabe.

Arrazoi nagusia da Goiener eta Nafarkoop bi entitate direla ideia eta helburu berak dituztenak.

Nahiz eta derrigorrezkoa ez den, aproposena da faktura Goiener-ekin ere izatea. Hartara sorkuntza eta kontsumoaren arteko zirkuitu ekonomikoa itxi egingo genuke.

Nafarkoopeko bazkidetza egin behar dut ekarpen bat egiteko?

Bai. Nafarkoop duela gutxi sortutako kooperatiba bat da, Goiener-en babesarekin. Bere helburua sorkuntza propioaz argindar eskaria betetzea da, horretaz gainera ikuspuntu ekonomiko, sozial eta ingurugirokotik era burujabe, bideragarri eta jasangarrian sorkuntza proiektuei ekin nahi die. Horregatik beharrezko ditu baliabide propioak. Beste edozein kooperatibaren gisara, baliabideak bazkideek hartutako konpromezutik datoz. Kooperatibara atxikitzean, hauek, bere ekarpenekin gauzatu behar dute konpromezu hori estatutuek eta indarrean dagoen legediak dioenaren arabera.

Kooperatiban nire ekarpena egiten dut baina ez egitasmo zehatzetan. Zergatik?

Kooperatiban ekarpenak egiteak ahalbidetzen du egitasmo gehiagoren bideragarritasuna indibidualki, nork bere aldetik eginda baino. Izan ere, aukera ematen digu egitasmo errentagarriagoak konpentsatzeko errentagarritasun gutxiagoko beste batzuekin, arriskuak gutxiagotuta. Denborarekin, amortizatutako egitasmoak, halaber, ahalbidetuko dute kooperatiba gainerako egitasmoak azkarrago amortizatzea, horrela, kooperatiba bere horri atxikita gelditzeko arriskua txikiagoa izango da. Nafarkoop-eko egitasmo guztiak, euren artean ezberdinak izanagatik, helburu bera dute eta sorkuntza banatuko filosofia bera.

Kooperatiban ekarpen ekonomikoak egitea, era berean, inbertitzeko modu justuagoa ere bada. Izan ere, bazkide guztiek euren ekarpen ekonomikoaren araberako arriskuak hartzen dituzte eta mozkinak ere modu berekoak dira, ekarpen ekonomikoaren araberakoak, alegia, alde batera utzita zein egitasmo zehatzetan egin duten ekarpen ekonomikoa eta noiz egin diren bazkide.

Zein da hartzen dudan arriskua?

Ekarpen ekonomiko hauek duten arriskua beti hor egongo da, eta horretxegatik gure gomendioa da epe laburrean beharko ez ditugun diru kopuruak inbertitzea, baina kasu honetan Nafarkoop-ek bere bazkideekin hitzartutako urteko ordainketak errazteko kanpoko bermatzaile izan daiteke Goiener Kooperatiba.

Nafarkoop-ek zenbat eta egitasmo gehiago garatu, orduan eta dibertsifikatuago izango da arriskua, hainbat eta egonkortuago ordainketa eta errazago izango da eginiko ekarpen ekonomikoa likidatzea.

Nafarkoop-ek edo Goiener-ek, biotako batek porrot eginez gero, zer gertatzen da nire ekarpen ekonomikoarekin?

EGITASMOA: Egitasmo batek porrot egingo balu, aztertu beharko litzateke porrot horrek zer eragin izango lukeen une horretara arte egindako egitasmoetan eta, ondorioz, kooperatibaren emaitzetan.

Esaterako: Nafarkoop-ek 3M€KO balioa duten ekarpenak baditu eta 300.000€KO balioa duen egitasmo bat “erortzen” bada, eragina izango du kapitalari borondatezko ekarpenen % 10ean. Kapitalari borondatezko ekarpen zorroak egiten ditugunez gero, guztion artean estaltzen dugu, eta arazoei aurre egiten zaie kooperatiba mailan, hori de la eta Zuzendaritza Kontseiluak zuzenketa neurriak proposatuko dizkio Batzarrari. Bazkideren batek berak egindako diru ekarpena itzultzeko eskatuko balu, Batzarrak erabakiko du zenbat itzuliko zaion, osoa, % bat…

Nafarkoop-eko egitasmo guztiek porrot egingo balute, gehienez ere egindako borondatezko diru ekarpena galduko genuke. Egoera erabat salbuespenezkoa eta korapilatsua litzateke. Izan ere, zenbat eta egitasmo gehiago izan martxan, orduan eta gutxiago izango dira porrot kolektiboaren arriskuak.

Ahalegin guztiak egiten ditugu Nafarkoop-en balizko porrotak eraginik izan ez zezan Goiener-en, eta, alderantziz. Beti beti saiatuko gara erakundeok elkar lagun dezaten.

Enpresa izanda, ekarpen ekonomikorik egin al dezaket?

Jakina. Edozein pertsona fisikoren baldintza berberetan.

Zer da ekarpen-leiho bat?

Ekarpen ekonomiko onartze bat edo kapitalari borondatezko ekarpenak eskatzea da, egikaritze betebeharrak asetzeko, martxan jartzeko edo egitasmo berrietan parte hartzeko. Hainbesteko beharrak, hainbeste ekarpen ekonomiko onartzeak edo kapitalari borondatezko ekarpen eskaera. Kapitalari borondatezko ekarpen batek bere baitan egitasmo bakarra edo bat baino gehiago izan dezake.

Zenbateko diru ekarpenak egin ditzaket?

Energiaren gaineko kontrola berreskuratzeko filosofiari jarraiki, martxan jartzen ditugun sorkuntza egitasmoetan ahalik eta bazkide gehien parte hartzea da helburua. Hasera batean, gehienez egitasmoaren inbertsio osoaren % 2.

Honek esan nahi du bazkide batek egitasmo bakoitzean Kooperatibak une horretara arte egindako lanen maximoa inbertitu dezakeela.

Adibidea:

KAPITALARI BORONDATEZKO EKARPEN 1 = 200.000€ → Bazkideko maximoa = 4.000€.

KAPITALARI BORONDATEZKO EKARPEN 2 = 100.000€ → Bazkideko maximoa = 2.000€.

Adibideari jarraiki, bazkide berak egin dezakeen gehienezko ekarpen ekonomikoa 6.000€koa izango da. KAPITALARI BORONDATEZKO EKARPEN gehiago balego, ekarpen gehiago egin ahal izango lituzke.

Diru sarrera Nafarkoopen jasotzen denean gauzatuko dira ekarpenak.

Zenbateko ordainsaria jasoko dut?

Ordainsaria Batzarrean onartuko da eta Nafarkoop-en emaitzen araberakoa izango da. Ezarritako gehienezko ordainsaria izango da diruaren uneko legezko interesa.

Interesak kalkulatzeko ekarpen leiho bakoitza itxi zen momentua kontuan hartuko da. Hau da, leihoa itxi zen momentutik hurrengo urteko urtarrilaren 1era bitarteko egunak kontuan hartuko dira interesak kalkulatzerako orduan.

Bazkideei aukera emango zaie ere %0 interesa izatekoa (alegia interesik ez sortzekoa), horrela diru hori kooperatibaren titularitateko diru-funtsetan geratuko da, berriro ere sorkuntzan inbertitu ahal izateko. Kasu horretan ez da atxikipen fiskalik izango.

Mozkinak bazkidearen kontuan sartuko zaizkio urtean behin, Batzarrean aurrekontuak onartu ondoren.

Bazkide guztientzako berdina da urteko interes tipoa?

Bai, Nafarkoopen ekarpena egitean proiektu bakoitzari beharrean, arriskua banatu egiten da eta interes tipoa bazkide guztientzako bateratzen da.

Eta egitasmoek espero baino errentagarritasun kaskarragoa emango balute, zer gertatuko litzateke? Eta handiagoa emango balute?

Lortutako errentagarritasuna espero baino kaskarragoa izanez gero, Goiener S. Coop-k bere buruari plantea diezaioke Nafarkoop-i diru ekarpen bat egitea eta, horrela, ekarpen kopuru guztiari legokion ordainsari egokia estali ahal izan, hartara, aipatu ohiz kanpoko ekarpen ekonomikoa itzuli egingo zaio Goiener S. Coop-ri.

Lortutako errentagarritasuna espero baino handiagoa izanez gero, eta behin urteko ordainsariak ordaindu ondoren, soberakin finantzarioa balego, soberakin hori berriro ere inbertituko da Nafarkoop-en sortu daitezkeen egitasmo berriei aurre egin ahal izateko.

Sozietateen gaineko Zerga, behar denaren arabera.

Nola berreskuratuko dira borondatezko ekarpenak?

Nafarkoopen egiten diren borondatezko ekarpenek ez dut aurrez ezarritako itzultze data jakin bat. Ekarpenen itzultzea, kooperatibaren portfolioan dauden proiektuen urteko amortizazioak eta urteroko batzarrean bazkide guztiek erabakitakoak baldintzatuko du.

Bazkideek euren borondatezko ekarpena Nafarkoopeko kapital sozialean daukaten bitartean, kooperatibaren urteko emaitzen arabera, egoera ezberdinak eman daitezke.

Kasurik hoberenean, Nafarkoopek aurre egin ahalko dio aurreko batzarrean adostutako gehienezko interesari.

Dagokion interesak ordaindu ondoren, kooperatibaren emaitza positiboa balitz, batzarrean erabakiko da bazkideei egindako ekarpenen zatia itzuli dakiekeen.

Batzarrean hala erabakiz gero, bazkideei eman dakieke aukera uko egiteko interesak jaso edo urte horretako ekarpenen itzultzeari, era horretan kooperatibaren kapital soziala handituko litzake, eta kantitate hauek sorkuntza proiektu berrietara bideratuko lirateke.

Badut epea amaitu aurretik ateratzerik?

Nafarkoop-i eginiko ekarpen ekonomiko boluntarioak inbertsio iraunkorrak dira. Printzipioz, ez daukate kobratu ahal izateko eperik.

Hala eta guztiz ere, aurreikusi behar dugu bazkideren batek diru horren beharra izatea, kopuru osoa (Kooperatibako bazkide izateari utziko lioke) edo zati bat (bazkide izaten segituko luke).

Gure ustetan gerta daitezke ustekabeko egoerak eta, behar bezala justifikatutako arrazoiak azalduta, bazkideek diru hori (kopuru osoa nahiz zati bat) likidatzeko eskaera egitea.

Nafarkoop-eko Zuzendaritza Kontseiluak erabakiko du nondik aterako duen itzultzeko eskatutako dirua eta zein epetan ordaindu, kooperatibako estatutuetan jasotako ondorengo baldintzei jarraiki:

• Bideragarritasun finantzarioa ordainketa horiei kooperatibatik bertatik aurre egiteko.
• Itzultzeko eskatzen den diru hori beste bazkide baten balio bereko berri batekin ordezkatzeko aukera (pertsona fisikoa, taldeko kooperatiba, kanpoko entitatea e.a.)
• Urteko ekitaldian jasotako diru itzultze eskaera kopuru osoa. Zuzendaritza Kontseilua saiatuko da ordaintzen bere garaian martxan jarri zen kapitalari borondatezko ekarpen horren % 5aren gainetik ez dagoen guztia.
• Bazkide batek itzultzeko eskatutako diru kopuru proportzionala. Zuzendaritza Kontseilua saiatuko da ordaintzen eta lehenetsiko ditu eginiko diru ekarpenaren % 20 gainditzen ez duten eskaerak.
• Behin ekarpen ekonomikoaren dirua berreskuratzeko eskubidea onartu ondoren, ordainketa egingo da gehienezko 5 urteko epean.

Ekarpen ekonomikoa beste bazkide bati transferitzerik badaukat?

Bai, BAINA ALDEZ AURRETIK ESKAERA EGIN BEHAR ZAIO ZUZENDARITZA KONTSEILUARI ETA BERA IZANGO DA BIDEA, betiere ekarpenak onartzen dituen bazkideak gehienezkoa pasatzen ez duen bitartean.

Nafarkoop-eko bazkide naizen aldetik, zeintzuk dira nire eskubideak?

– Nafarkoop-eko bazkideak eskubide osoa du bere diru ekarpenagatiko ordainsaria urtero kobratzeko,betiere kooperatibak ezarritako baldintzapean.

– Nafarkoop-eko bazkideak Batzar Nagusian parte hartzeko eskubide osoa du, gogoratu bazkide bat, boto bat, alde batera utzita eginiko diru ekarpenaren kopurua.

Egitasmo berriak sartu ahala, zer gertatzen da nire ekarpen ekonomikoarekin? Nire ekarpenak indarra edo balioa galtzen du?

Egitasmo berriekin hastean Nafarkoop-eko hasierako diru ekarpenaren portzentaiak behera egiten du baina ez jaso beharreko interesa, egitasmo berriek arriskua gutxitzea dakarte.

Zer gertatzen da ekarpen-leiho bat ireki eta behar adina diru lortzen ez bada?

Falta den diru kopurua lortzeko Nafarkoop-ek Goiener hartu dezake euskarri eta baita KONPROMETITUTAKO entitate finantzarioak ere. Inoiz ez gara pasatuko ezarritako kopurutik, izan ere, ekarpen-leihoa itxiko da behin helburua lortuz gero.

Zein da gutxieneko adina ekarpen ekonomikoak egin ahal izateko?

Nafarkoop-eko Estatutuek ezartzen dutena, adinez nagusi izatea.

Badago ekarpen ekonomikoak egiterik bi pertsonaren izenean ?

EZ. Goiener eta Nafarkoop-eko bazkideek baino ez daukate diru-ekarpenik egiterik. Legeak behartzen gaitu borondatezko ekarpenak bazkidearen izenean izatera.

Heriotza suertatuz gero, zer gertatzen da nire ekarpen ekonomikoarekin?

Gainerako egoeretan lez, kontua oinordekoei transferituko zaie eskubide eta betebehar guztiekin.